Meyan Kökünden Yüksek Katma Değer
Orenda Biyoteknoloji ise glabridini meyan kökünden ayırıp, yüksek saflıkta üretti. Firma bu sayede yerli glabridinin hammadde olarak kullanılıp, yüksek katma değerli ürünlere dönüşümünün yolunu açtı.
Teknopark İstanbul Kuluçka Merkezi’nde yerleşik Orenda Biyoteknoloji, meyan kökünden (glycyrrhiza glabra) glabridin isimli etken maddeyi izole edip, yüksek saflıkta üretebilen ilk Türk firması. Meyan kökü üretiminde İran ve Rusya’dan sonra üçüncü olan Türkiye’yi ekstrakt üretiminde de dünyada ilk üçe taşımayı amaçlayan firma, ucuz hammadde ihracatı yapıp, aynı hammaddenin son ürününü çok pahalıya ithal etmenin önünü kesecek. Orenda; ilaç, kozmetik ve gıda sanayinde kullanılan glabridin ile birlikte ülkemizde yetişen ve bir kısmı endemik tür olan diğer tıbbi ve aromatik bitkilerin ekstratlarını üretip, yerli üretim ikamesi sağlayacak.
KANSER ÇALIŞMALARI
Orenda’nın kurucularından Büşra Yüksel, Yeditepe Üniversitesi Genetik ve Biyomühendislik Bölümü’nü bitirdi. Eğitim sürecinde kanser çalışmalarına yoğunlaşan Yüksel, Yeditepe Üniversitesi Moleküler Tanı Laboratuvarı’nda, pankreas kanserlerinin ilk evre tedavisinde kullanılan kemoterapi dozunun düşürülmesi ile ilgili yüksek lisans eğitimini sürdürüyor.
Büşra Yüksel, İstanbul Ticaret’in sorularını cevapladı.
TÜRKİYE’DE ÜRETMELİYİZ
Orenda’yı kurma fikri nasıl gelişti?
Tıbbi ve aromatik bitki zengini olan ülkemizin bu kıymetli doğal varlıklarını lâyıkıyla değerlendirmeyi hedefledik. Çok değerli olan bu bitkilerin son ürüne dönüşemediği için ticari değerlerinin, potansiyellerinin çok altında kalmaması için yapabileceklerimizi belirledik.
Ton bazında ucuza ihraç ettiğimiz bu bitkilerin binlerce aktif maddesini oldukça pahalı olarak, gram gram ithal etmek yerine Türkiye’de üretelim istedik. Böylece, 2021 yılında TÜBİTAK BİGG desteği ile Teknopark İstanbul Kuluçka Merkezi’nde firmamızı kurduk.
GLABRİDİN AR-GE’Sİ
Orenda’nın faaliyet alanı nedir?
Türkiye’de tarımı yapılan meyan bitkisinin kökünden, glabridini izole edip, saflaştırıyoruz. Üretici ile ekim anlaşmaları yapıyoruz. Glabridini; takviye edici gıda, ilaç ve kozmetik sektörleri başta olmak üzere farklı segmentlerdeki müşterilere, farklı seçenekler sunacak şekilde geliştirmek için Ar-Ge yapıyoruz. Ayrıca farklı tıbbi ve aromatik bitkilerin ekstrakt ve etken maddelerinin izolasyonları üzerinde de çalışıyoruz. Ekstrakte edilme ve ticarileştirilme alanındaki büyük boşluğu doldurmak için önemli adımlar atıyoruz. Böylece, Türkiye’nin potansiyelini verimli bir şekilde kullanabileceğiz. Etken maddede dışa bağımlılığımızı azaltıp, ihracatçı ülkeler arasında yer alabileceğiz.
GENİŞ KULLANIM ALANI
Glabridin hakkında bilgi verir misiniz?
Glabridin, ağırlıkla kozmetik sanayinde kullanılıyor. Cilt beyazlatıcı kremlerin, doğum ve cilt lekelerini gideren ürünlerin, güneş kremlerinin, saç dökülmesini önleyici losyonların etken maddelerinin başında geliyor. Yüzde 10’luk kısmı gıda katkı maddesi olarak kullanılıyor. Mesela; yağ yakıcı diyet ürünleri, mide ve bağırsak destekleyici gıda katkı maddeleri, diyabet ve buna bağlı hastalıklara karşı kullanılan gıda takviyelerinde de kullanımı mevcut.
İLK YERLİ ÜRETİM
Türkiye’de üretimi var mı?
Dışa bağımlı olduğumuz glabridin üretiminde Türkiye’deki ilk işletme olmaktan mutluluk duyuyoruz. Gelecekte, sürdürdüğümüz
Ar-Ge çalışmaları ile farklı bitkilerin etken madde ekstratlarını üreterek, ülkemiz sanayinin hizmetine sunmayı hedefliyoruz.
PROFESYONEL TEDARİKÇİ
Yerli glabridinin rekabet üstünlüğü var mı?
Dünya pazarındaki Sabinsa, MAFCO ve Plamed Green Science Group gibi büyük üreticilerle rekabet edebilecek ürünler geliştiriyoruz. Öncelikli hedefimiz; cilt beyazlatıcı, cilt lekelerini (doğum ve güneş lekeleri) gideren kremleri üreten kozmetik firmalarının tedarikçilerinden biri olmak. Elbette ülkemizde üretilen bir ürün, ithal edilen bir üründen daha ucuz olacağından, rekabet üstünlüğü sağlayacağız.
TÜBİTAK VE KOSGEB DESTEĞİ
Yararlandığınız destekler ve programlar var mı?
Şirketimizi TÜBİTAK 1512 desteği ile kurduk. Ar-Ge çalışmalarımızı ve ürün geliştirmeyi özel bir üniversitesinin Ar-Ge laboratuvarında yapıyoruz. KOSGEB İleri Girişimci Destek Programı’ndan; kuruluş, danışmanlık ve makina teçhizat desteği almaya hak kazandık.
TEKNOPARK İSTANBUL’UN AVANTAJI
Teknopark İstanbul’un avantajları nedir?
Teknopark İstanbul bünyesinde birçok avantaja sahibiz. Üniversitelerle, firmalarla bir araya gelebiliyoruz, pazar hakkında bilgi sahibi olabiliyoruz. Teknopark İstanbul; firmamızın büyümesini kolaylaştırıyor, patent ve yayın gibi birçok alanda çok değerli hizmetler sunuyor.
PRE-KLİNİK ÇALIŞMA
“Orenda olarak sadece üretici bir firma değiliz. Hem üretimi gerçekleştirip hem de pre-klinik, yani klinik kullanımından bir adım önceki bilimsel çalışmaları gerçekleştiriyor, Ar-Ge yapıyoruz. Ağırlıklı olarak glabridinin anti-kanser etkisi üzerine çalışıyoruz. Glabridin gerek tek başına gerek kombine halde kullanıldığında güçlü anti-kanser etki gösterme potansiyeline sahip.”
ÜRETİM TAMAM
“Glabridin maddesinin üretim aşamasını tamamladık. Ürünümüzü, son ürüne dönüştürme aşamasında takviye edici krem formülleri üzerinde çalışıyoruz. Orenda dışında ülkemizde bu bitkideki değerli etken maddeleri izole eden başka bir kuruluş yok.”
KANSER ARAŞTIRMA
“Kanser dokusu üzerinde kemosensivite (kanser ilacı duyarlılığı) testi yapan Dr. Emre Cebeci tarafından kurulan Oncoment Biyoteknoloji şirketi ile işbirliği yapıyoruz. Bir sonraki hedefimiz; takviye edici gıda formülleri geliştirmek.”
ÖNEMLİ ETKEN MADDE
“Glabridinin kan şekerini düzenlediği, anti-kanser, anti-inflamatuvar ve antioksidant etkilerinin olduğu da raporlanmış. Kullanımı giderek artan bu madde, yakın gelecekte birçok ilaçta etken maddelerden biri olarak yer alacak.”